Door Susanne Duijvestein, sustainable uitvaartbegeleider van Bijafscheid
image Victor Chavez
Jaarlijks op 1 en 2 november verzamelt zo ongeveer heel Mexico zich op de begraafplaats om de doden te herdenken: Dia de los Muertos.
Dia de los Muertos
Het is een belangrijk festival. Het eeuwenoude christelijke geloof is dat de zielen op deze twee dagen terugkeren naar de aarde. En daarom moet hen op alle mogelijke manieren de juiste weg worden geleid om contact met ze te kunnen maken. De meest kleurrijke altaren worden gemaakt met bloemen, foto's en kaarsen, graven worden schoongemaakt en versierd en er worden allerlei offers voorbereid zoals eten en drank—om de doden een dag terug naar de aarde te "lokken" door middel van hun favoriete dingen.
Schedels (calaveras) zijn belangrijke symbolen die overal terugkomen: in schmink, kaarsen, tekeningen en gigantische poppen. Ook stikt het overal van de prachtige oranje goudsbloemen.
Het levert de mooiste beelden op, vooral 's nachts.
Allerzielen
Dia de los Muertos vindt zijn oorsprong in de tradities van de oorspronkelijke Meso-Amerikaanse volkeren. Voor onder anderen de Azteken, Maya en Purépecha was het gebruikelijk de voorouders en dus de doden te vereren. Dia de los Muertos wordt in meerdere Latijns-Amerikaanse gevierd.
In Nederland zijn 1 en 2 november bekend als Allerheiligen en Allerzielen. Tradities rondom deze twee dagen zijn met de ontkerkelijking naar de achtergrond verdwenen. Hoewel, de commercie heeft het sinds enkele jaren behoorlijk ontdekt. Menig winkeletalage werd al tijden Keltisch gesierd met Halloweensymbolen zoals pompoenen, maar de laatste jaren verschijnen er ook steeds meer kleurrijke Mexicaanse attributen. Ook de uitvaartbranche zet Allerheiligen en Allerzielen in als gelegenheid voor nabestaanden om hun overleden geliefde te herdenken. Veel begraafplaatsen zijn 's avonds open en er zijn lezingen en rituelen.
Maar terug naar Mexico.
In Mexico-City (Xochimilco) vindt op Dia de los Muertos een grote parade plaats. Veelal bekend van de openingsscene van de James Bond film Spectre.
Coco
Een recentere film over Dia de los Muertos is Disney-productie Coco, over een Mexicaans jongetje dat in het volgen van zijn verlangen om muzikant te worden, zijn verguisde voorvader leert kennen. De film brengt de traditie mooi in beeld.
De overtuiging bij Dia de los Muertos is dat op de eerste dag van het festival, 1 november, de zieltjes van overleden kinderen terug komen naar de aarde: de angelitos. Daarna is 2 november de dag van de volwassenen, de overleden voorouders.
Het moet een vrolijk, feestelijk en kleurrijk wederzien zijn. Soms worden er korte gedichten geschreven waarin de spot wordt gedreven met grafschriften. Het eten en drinken, de foto's, kunstwerkjes en de geur van de bloemen moeten de zielen de juiste weg leiden naar familieleden.
En die zitten te wachten op de begraafplaats...
Comments